3 vùng đô thị, 1 vùng sinh thái, 2 vành đai kinh tế
Mô hình và cấu trúc phát triển không gian Đà Nẵng được gắn với cảnh quan đặc trưng theo 3 vùng đô thị, gồm vùng ven mặt nước, vùng lõi xanh, vùng sườn đồi và 1 vùng sinh thái, gồm khu vực rừng, núi, đồi phía tây và phía bắc, khu du lịch quốc gia Sơn Trà và huyện Hoàng Sa, các sông và hồ cùng với đường bờ biển trong vùng sinh thái. Đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Đà Nẵng sẽ hình thành 2 vành đai kinh tế gồm vành đai phía bắc là vành đai “Công nghiệp công nghệ cao và cảng biển - logistics”; vành đai phía nam là vành đai “Đổi mới sáng tạo và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao”.
Đà Nẵng sẽ điều chỉnh cấu trúc đô thị đơn tâm (Thanh Khê và Hải Châu) thành phát triển đa cực, bổ sung 4 cụm việc làm ưu tiên tập trung gồm cụm công nghiệp công nghệ cao; cụm cảng biển và logistics; cụm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và cụm đổi mới sáng tạo. Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung cũng xác định phát triển du lịch trên toàn thành phố với trọng tâm ven bờ đông (ven biển Sơn Trà - Ngũ Hành Sơn) và vịnh Đà Nẵng với các đặc điểm mặt nước tự nhiên, di sản văn hóa và dịch vụ du lịch đường thủy; du lịch sinh thái khu vực đồi núi phía tây, phía bắc và bán đảo Sơn Trà để tận dụng cảnh quan thiên nhiên và đa dạng sinh học. Mô hình phát triển của Đà Nẵng được xác định là phát triển các trung tâm phân tán, gồm: trung tâm đô thị gắn với trung tâm thành phố; trung tâm dịch vụ công nghệ cao tại khu vực tây bắc thành phố; trung tâm thương mại dịch vụ gắn với ga đường sắt mới; trung tâm đổi mới sáng tạo tại phía nam thành phố.
Về định hướng phát triển không gian tổng thế, theo quy hoạch, các khu đô thị hiện hữu sẽ được tái phát triển theo mô hình đô thị nén, nâng cao hệ số sử dụng đất, bổ sung các tiện ích đô thị và tích hợp với hệ thống giao thông công cộng. Kiểm soát hành lang ven biển kết nối các dự án riêng lẻ thành tổng thể chung, ưu tiên phát triển các không gian, công trình, dịch vụ phục vụ cộng đồng; thực hiện các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.
Các khu vực phát triển mới được mở rộng, phát triển mới các khu đô thị, hình thành khu vực có chức năng chuyên biệt; thay đổi cơ cấu, hình thái không gian, phân bố dân cư và mô hình mới của đô thị bao gồm phát triển các khu vực ở cao tầng. Khai thác các khu vực đồi núi để tăng cường, bổ sung không gian xanh, phát triển dịch vụ du lịch hài hòa hình thái không gian cảnh quan, địa hình.
Về định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội, Quy hoạch chung lần này xác định hệ thống trung tâm hành chính, cơ quan bao gồm các chức năng chính trị và hành chính quan trọng như các cơ quan Đảng, chính quyền và các cơ quan khác, quy mô diện tích đất khoảng 43 ha. Trung tâm Hành chính thành phố tại quận Hải Châu, quy mô diện tích đất khoảng 1,1 ha; bổ sung các chức năng hành chính khác, một số sở, ban, ngành phân tán về các khu vực; tiếp tục cải tạo, nâng cấp hệ thống trung tâm hành chính, cơ quan cấp quận, huyện với quy mô diện tích đất khoảng 27 ha, trong đó UBND huyện Hoàng Sa là đơn vị hành chính đặc thù, thực hiện hoạt động đấu tranh, bảo vệ và khẳng định chủ quyền biển, đảo của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa.
Nhiều dự án đầu tư với quy mô lớn
Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 nêu rõ tập trung đầu tư, hoàn thành các dự án trọng điểm gồm: Tổ hợp trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ, vui chơi giải trí tổng hợp; Công viên văn hóa và vui chơi giải trí phía đông nam Đài tưởng niệm; Khu sân golf VinaCapital Đà Nẵng; Khu tổ hợp công trình phục vụ lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng; công viên chuyên đề phía nam bán đảo Sơn Trà; Quần thể du lịch sinh thái Bà Nà - Suối Mơ, khu du lịch Bà Nà Hills; Khu du lịch nghỉ dưỡng tổng hợp Làng Vân; Khu nghỉ dưỡng InterContinental Danang Sun Peninsula. Hình thành các trung tâm thương mại tầm cỡ quốc gia, quốc tế; hình thành tuyến phố thương mại, tài chính; thành lập khu phi thuế quan nằm trong khu phức hợp đô thị, thương mại, phi thuế quan.
Tập trung phát triển công nghệ cao với quy mô diện tích đất khoảng 1.710 ha; chú trọng phát triển các trung tâm logistics và kho bãi với quy mô diện tích đất khoảng 229 ha, bao gồm: Trung tâm logistics cảng Liên Chiểu, Trung tâm logistics ga Kim Liên mới, Trung tâm logistics Khu Công nghệ cao, Trung tâm logistics Hòa Nhơn, Trung tâm logistics Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, các trung tâm logistics nhỏ lẻ và kho bãi khác.
Quy hoạch xác định tập trung phát triển công nghệ cao với quy mô diện tích đất khoảng 1.710 ha, gồm: Khu Công nghệ cao Đà Nẵng và Khu công nghệ cao mở rộng; Khu công nghệ thông tin tập trung số 1, số 2, Khu Công viên phần mềm số 1, số 2, số 3; ngoài ra, hình thành cụm đổi mới sáng tạo tại phía nam thành phố gắn liền với Khu đô thị Đại học Đà Nẵng, Trung tâm đổi mới sáng tạo và Công viên phần mềm.
Đồng thời đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa cấp thành phố và quận, huyện để phục vụ nhu cầu của người dân và du khách. Hình thành bệnh viện quốc tế tại phân khu đổi mới sáng tạo để liên kết với các Trường Đại học y - dược trong khu vực. Mở rộng các trường đại học, cao đẳng, trung tâm nghiên cứu đào tạo hiện có, tập trung ở phía nam thành phố, đặc biệt là Làng Đại học Đà Nẵng để tạo thành Khu đô thị Đại học mới. Hình thành mới một số cơ sở đào tạo, dạy nghề, viện nghiên cứu chuyên ngành tại phân khu công nghệ cao. Quy mô diện tích đất nông nghiệp của Đà Nẵng được quy hoạch khoảng 4.619 ha. Hình thành khu, vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao nằm ở phía tây nam thành phố, có chức năng như trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, đào tạo, trình diễn, chuyển giao ứng dụng công nghệ cao và sản xuất hàng hóa trong nông nghiệp gắn với phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hữu cơ và chuyên canh, sinh thái kết hợp du lịch.
Nâng cấp, mở rộng cảng hàng không quốc tế; đầu tư xây dựng mới cảng Liên Chiểu
Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định cụ thể về tổ chức không gian đô thị; các trục không gian, cảnh quan, không gian mở; các điểm nhấn đô thị; tổ chức mạng lưới không gian xanh; tổ chức không gian mặt nước; các chỉ tiêu kiểm soát phát triển; định hướng quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật; hệ thống giao thông công cộng. Trong đó đáng chú ý là tiếp tục nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng đạt công suất 30 triệu hành khách mỗi năm, cấp 4E, là cảng hàng không cửa ngõ quốc tế, quy mô diện tích đất dự kiến khoảng 856 ha.
Phát triển, mở rộng đồng bộ các công trình cung cấp dịch vụ tại cảng hàng không theo quy hoạch để trở thành trung tâm logistics chuyên dụng; quy hoạch hành lang tuyến cho đường sắt tốc độ cao và đường sắt quốc gia chạy song song về phía đông đường bộ cao tốc; xây dựng nhà ga đường sắt mới đạt công suất 10 triệu hành khách/năm, diện tích khoảng 30 ha, depot diện tích khoảng 60 ha, tại khu vực phía bắc nút giao giữa đường Bà Nà - Suối Mơ với đường bộ cao tốc, gắn với việc hình thành hệ thống trung tâm thương mại dịch vụ, là động lực phát triển khu vực phía tây thành phố. Xây dựng nhà ga hàng hóa tại khu vực Kim Liên để kết nối với cảng Liên Chiểu; đầu tư xây dựng mới cảng Liên Chiểu công suất đạt 50 triệu tấn/năm, diện tích khoảng 450 ha (bao gồm cả phần mặt nước); diện tích hậu cần cảng khoảng 195 ha. Cảng Tiên Sa sẽ được chuyển dần thành cảng du lịch sau khi cảng Liên Chiểu đi vào hoạt động.
Định hướng phát triển không gian theo các phân khu
Theo quyết định, toàn thành phố Đà Nẵng được tổ chức thành 12 phân khu, gồm: Phân khu ven sông Hàn và bờ đông (diện tích khoảng 6.644ha); Phân khu ven vịnh Đà Nẵng (khoảng 1.530ha); Phân khu cảng biển Liên Chiểu (khoảng 1.285ha); Phân khu Công nghệ cao (khoảng 5.585ha); Phân khu trung tâm lõi xanh (khoảng 4.775ha); Phân khu đổi mới sáng tạo (khoảng 3.903ha); Phân khu sân bay (khoảng 1.327ha); Phân khu đô thị sườn đồi (khoảng 2.729ha); Phân khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (khoảng 2.986ha); Phân khu dự trữ phát triển (khoảng 5.858ha); Phân khu sinh thái phía tây (khoảng 57.692ha); Phân khu sinh thái phía đông (bao gồm huyện Hoàng Sa với diện tích 30.500ha và bán đảo Sơn Trà có diện tích khoảng 4.232ha).
Phân kỳ phát triển các khu đô thị hiện đại
Về kinh tế đô thị, phân kỳ thực hiện quy hoạch giai đoạn 2020-2030: 5 năm đầu (2020 - 2025) là giai đoạn củng cố, tập trung chủ yếu vào hoàn thiện các dự án đã được phê duyệt và chưa hoàn thành. Khuyến khích sự phát triển của khu dân cư mới nhằm hỗ trợ Khu công nghệ cao và phân khu sườn đồi để phục vụ các khu dân cư được di dời trong những năm tiếp theo. Tập trung phát triển các dự án trong khu vực đô thị và trung tâm thành phố hiện có, bao gồm phố tài chính và trung tâm kinh doanh thương mại CBD để hiện đại hóa thành phố.
5 năm tiếp theo (2025 - 2030) là giai đoạn biến chuyển, thành phố sẽ tái phát triển và mật độ hóa khu vực đô thị hiện tại. Đồng thời, tập trung vào các dự án thương mại, văn hóa và du lịch đẳng cấp cao; hoàn thành đưa vào sử dụng các dự án hạ tầng quan trọng như mở rộng nhà ga T1 và xây dựng nhà ga hàng hóa tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng; cảng Liên Chiểu, cảng biển du lịch Tiên Sa; ga đường sắt mới; hầm qua sân bay, hầm qua sông Hàn; đường sắt đô thị, tái thiết khu vực ga đường sắt cũ...
Giai đoạn 2030 đến 2045, thành phố sẽ tái thiết hoàn chỉnh khu đô thị hiện tại, các vùng đất dự trữ ở phía nam và phía tây cũng được phân vùng để sử dụng phù hợp. Các dự án trọng điểm sẽ hoàn thiện như Khu công nghệ cao Đà Nẵng, Khu đổi mới sáng tạo ở phía nam, các cụm du lịch và các khu đô thị mới ở phía tây thành phố; các dự án giao thông: đường Metro, Tramway Đà Nẵng - Hội An; các dự án văn hóa như nhà hát lớn... Các khu vực sử dụng đất hiện trạng mâu thuẫn với cấu trúc tổng thế của thành phố sẽ dần được di dời bao gồm: Khu dân cư hiện trạng để phát triển đô thị tại phân khu sườn đồi và phân khu đổi mới sáng tạo ở phía nam; các khu dân cư để mở rộng khu đô thị sân bay.
Giám sát chặt chẽ quá trình triển khai thực hiện điều chỉnh Quy hoạch chung
Thủ tướng Chính phủ giao UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức công bố công khai đồ án quy hoạch được duyệt; tổ chức rà soát và lập các chương trình, khu vực và kế hoạch phát triển đô thị; các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị; các quy hoạch nông thôn, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật kể cả quy hoạch không gian ngầm, quy hoạch cảng hàng không quốc tế phù hợp với điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được duyệt; tổ chức lập và ban hành quy chế quản lý kiến trúc thành phố Đà Nẵng, làm cơ sở cho quản lý hoạt động xây dựng trên địa bàn thành phố; xây dựng cơ chế, chính sách liên quan đến tài chính, đất đai để thực hiện các dự án ưu tiên đầu tư.
Thủ tướng đề nghị Thành ủy, HĐND thành phố Đà Nẵng giám sát chặt chẽ quá trình triển khai thực hiện điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bộ Xây dựng hướng dẫn và thường xuyên, định kỳ giám sát việc thực hiện điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Các bộ, ngành phối hợp với UBND thành phố Đà Nẵng trong việc xây dựng cơ chế, chính sách theo Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Triển khai thực hiện hệ thống cơ sở hạ tầng khung chính của thành phố, sân bay, bến cảng Liên Chiểu và các công trình quan trọng, thiết yếu…; triển khai thực hiện các quy hoạch ngành, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị tại địa phương, bảo đảm tính đồng bộ và thống nhất. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính tiếp tục cân đối bố trí vốn để đầu tư phát triển bến cảng Liên Chiểu.
Theo quy hoạch, các thiết chế văn hóa được phân bố phân tán trong thành phố và trung tâm khu đô thị. Duy trì, cải tạo, nâng cấp các thiết chế đã có như thư viện, nhà hát, rạp chiếu phim và trung tâm biểu diễn... Đầu tư mới các thiết chế văn hóa cấp thành phố bao gồm các công viên biển dọc vịnh Đà Nẵng và bờ đông, nhà hát lớn thành phố, trung tâm văn hóa thành phố, quảng trường trung tâm thành phố, công viên văn hóa tâm linh Ngũ Hành Sơn... để phục vụ người dân và du khách.
